Zili Çalıp Kaçan Çocuklardan Kurtulun

Evde kaldığımız şu günlerde canımı sıkan bazı davetsiz misafirlerim oldu. 18 yaş altı sokağa çıkma kısıtlamalarına rağmen ailelerinin sorumsuzluğu yüzünden sokağa çıkan çocuklar kendilerince eğlenme amacıyla zillere basıp kaçmaktalar. Ben de hem onların kalplerini kırmamak hem de sınava hazırlanan bir öğrenci olarak rahatsız olduğumdan Arduino bilgimi kullanarak bu duruma kendimce bir çözüm buldum.

Başlamadan önce belirtmek isterim ki bu projede 220V şehir elektriği kullanılmaktadır. Bu gerilim ciddi şekilde yaralanmalara hatta ölüme bile yol açabilir. Bu yüzden temel elektrik-elektronik bilgisi olmayanların bu projeyi gerçekleştirmesini önermiyor, proje sırasında gerçekleşebilecek kazalarda sorumluluk kabul etmiyorum.

Kapı Zillerinin Çalışma Mantığı

Kapı zili üzerinde çeşitli modifikasyonlar gerçekleştirmeden önce kapı zillerinin nasıl çalıştığına bakalım. Kapı zilinin kutusu dairemizin içinde, genellikle şalter kutusunun yanında bulunur. Nötr ucunu direkt şalter kutumuzdan alır. Farz ucu ise bina kapısının önündeki düğmeye iner, ve anahtardan çıktıktan sonra dairemize gelir.

Yapmış olduğum ölçümler sonucunda kapı zilinin 220V şehir elektriği ile beslendiğini, kapı zili kutusunun içindeki düşürücüler yardımıyla 12V DC’ye çevrildiğini gördüm. Zil kutusundaki devreye modifikasyon yapmak istemediğimden, zil kutusuna giren 220V giriş kablosunda oynama yapmaya karar verdim.

Projenin Mantığı

Çocuklar kapı zillerine bastıktan sonra genellikle 1 ile 3 saniye arasında suçluluk duygusuyla kaçtıklarını farkettim. Aşağıdaki düğmeden evimize gelen kabloya bağlayacağım bir anahtar ile kapı zili sadece 3 saniye basılı kalırsa zilin çalmasını sağlayacağım.

Bunu yapmanın binlerce yolu olmasına rağmen ben hem açık kaynak kodlu olması, hem de içimden gelen maker güdüsüne ayak uydurmak amaçlı bu projeyi arduino ile kodlamak istedim.

Gerekli Malzemeler – Maliyet Hesabı

1 Adet – Arduino Nano (Yaklaşık 25TL)

1 Adet – Mini Breadboard (Yaklaşık 3TL)

Biraz – Dişi Erkek Jumper Kablo (40’lı satılmakta yaklaşık 3TL)

Biraz – Dişi Dişi Jumper Kablo

1 Adet – 220V to 5V Conventer (Yaklaşık 20TL)

1 Adet – Tekli Röle (Yaklaşık 5TL)

Tüm malzemeler alındığı durumda yaklaşık 50-55 TL gibi bir maliyet ortaya çıkmakta. Ancak bir iki tüyo ile 10 liraya kadar maliyeti düşürmek mükün.

Örneğin 220V to 5V convert devresi almak yerine telefon şarj cihazlarının fişe takılan kısmından bu devreyi elde edebilmek mümkün. Ayrıca elinizde bulunan herhangi bir arduino modeli de projede kullanılabilir. Ben elimde bulunan Arduino UNO Clon modelimi ve eski telefonumun şarj adaptörünü kullandım.

Elektronik Kısmı

Öncelikle evinizdeki zil kutusunun yerini tespit etmeniz gerekecek. Bu kutuya giren iki adet kablo var bize farz kablosu gerekli nötr kablosu mavi renkli olandır. Diğer kablo ise muhtemediyen farzdır. Bu kabloyu kesmeden önce binadaki tüm elektriği kesmeniz gerekmektedir. Bazı binalardaki zil tertibatları sizin elektriğinize değil bina içi lambaları ile birlikte apartman ortak kullanımına bağlıdır. Bu yüzden risk almamanızı ve apartman şalterlerini indirmenizi öneririm.

Farz kablosunu kestikten sonra ucu kutuya gideni rölenin çıkış bacağına bağlayın. Rölenin giriş bacağına ise herhangi bir yerden sabit 220V bağlayın. Rölenizin 5V, GND kısmını jumper kablo yardımıyla arduinonuzdaki 5V ve GND bacaklarına; IN bacağını ise arduinonuzun IN bacağına bağlayın.

Bu işlemi başarılı bir şekilde tamamlayabildiyseniz şu anda zilinizin kontrolü aşağıdaki düğmede değil arduino kontolcümüzde olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla arduino ile yazdığımız kodlar yardımıyla zili çaldırabiliriz.

Ancak mikrokontrolcümüzün aynı zamanda zile basıldığını algılamasını istiyoruz. Dolayısıyla düğmeden gelen kestiğiniz kablonun diğer ucuna da ihtiyacımız olacak. O kabloyu ise 220V to 5V convent modülümüze bağlıyoruz.

Artık aşağıdan gelen 220V elektiriğimiz arduinomuzun kontol edebildiği maximum voltaj olan 5V değerine indirgenmiş oluyor. Dolayısıyla conventerden çıkan 5V farz kablosunu güvenle arduinomuzun 2. Dijital portuna bağlayabiliriz.

Temel olarak tüm elektonik aksam hazır. Artık yazılım kısmına geçebiliriz.

Önemli Hatırlatma

Lütfen yaptığınız bu devrenin insanlara temas edebilecek noktalarda, çocukların erişebileceği noktalarda olmamasına dikkat ediniz. Şehir gerilimi ölümle sonuçlanabilecek etkiler yaratabilir.

Yazılım Kısmı

https://arduino.cc/ sayfasından arduinonun bize resmi olarak sunmuş olduğu IDE (Çalışma ortamı)’nı bilgisayarımıza indirip kuruyoruz. Arduinomuz ile birlikte gelen bağlantı kablomuzun bir ucunu arduinoya diğer ucunu ise bilgisayarımıza takıp yazının altında vereceğim github linkindeki kodları yazıp arduinomuza derliyoruz.

Tüm bağlantılarımızın doğru bir şekilde yapıldığından emin olduktan sonra apartman sakinlerinide fazla kızdırmadan şalterleri gidip açabilirsiniz. Artık kapınızı çalıp sizi sinir eden ama bir şey de diyemediğiniz davetsiz misafirlerinizden kurtulmuş oldunuz. Eğer zilin çalışmasını istiyorsanız aşağıdaki düğmeye 3 saniyeden fazla bir süre basılı tutmanız yeterli olacaktır.

Sistemi Eski Haline Getirme

Yaptığımız sistemin en güzel yanı da bu sanırım. Kiradan çıktığınızda veya evi satmak istediğinizde yapmanız gereken tek şey bütün eklediğiniz tertibatı basitçe sökmek ve kopuk olan kabloyu birleştirip elektrik bandı veya makaron ile sarmak.

Not: Projeyi tam stabil hale getirmeden github üzerine yüklemek istemediğimden şu anda github linkini paylaşamıyorum. Ancak ilerleyen günlerde mutlaka bu notu silip kodları yayınlayacağım ☺